De dagen zijn kort, de zon laat zich weinig zien, kerst ligt al weer even achter ons en de goede voornemens zijn gestrand.... Volgens de Britse psycholoog Cliff Arnall is dit de meest depressieve dag van het jaar. Hij kwam tot deze conclusie na het loslaten van een wiskundige formule. Hij hield hierbij rekening met allerlei variabelen zoals de gemiddelde temperatuur, zonuren en het aantal dagen sinds het laatst ontvangen loon. Blue Monday zag het levenslicht. De derde maandag in januari kreeg het predicaat 'de meest deprimerende dag van het jaar.
Deze uitkomst kun je met een korreltje zou nemen, wetende dat er commerciële belangen meespeelden bij de totstandkoming van dit onderzoek. De Blue Monday-formule was namelijk onderdeel van een reclamecampagne van een reisorganisatie, die iedereen wilde aanmoedigen om alvast de zomervakantie te boeken.
Toch is dit niet helemaal uit de lucht gegrepen. Volgens Stichting Mind lijdt ongeveer 3% van de Nederlanders aan een winterdepressie. Klachten als somberheid, lusteloosheid, vermoeidheid en prikkelbaarheid komen jaarlijks terug in de herfst en wintermaanden en verdwijnen of verminderen als het voorjaar aanbreekt. Ook mensen die kampen met een 'gewone' depressie (ca. 25% van de Nederlanders krijgt hier ooit in het leven mee te maken!) kunnen in de wintermaanden een verergering van de klachten ervaren.
Minder zonlicht heeft invloed op onze gemoedstoestand. Vitamine D tekort is een veel voorkomend probleem in de donkere wintermaanden. Vitamine D halen we onder andere uit zonlicht en dat is er aanzienlijk minder in de wintermaanden. Vitamine D zorgt op haar beurt voor de aanmaak van serotonine, het zogenoemde 'gelukshormoon'. Het beïnvloedt je stemming, geheugen, slaap en eetlust. Een van de eerste dingen die ik cliënten met sombere of depressieve gevoelens aanraad, is om naar de huisarts te gaan voor bloedonderzoek. Naast een tekort aan bepaalde vitaminen of mineralen kunnen ook hormonale aandoeningen waaronder schildklierproblemen, ontstekingen of infecties resulteren in depressieve gevoelens. Het is belangrijk om eerst uit te sluiten of onderliggende problematiek de veroorzaker is van de depressieve gevoelens.
Voor de meeste mensen geldt echter dat er niet één duidelijke oorzaak is voor het ontstaan van een depressie. In de meeste gevallen is het een combinatie van biologische, sociale en psychische oorzaken. Medicijnen kunnen helpen om je gemoedstoestand (tijdelijk) te stabiliseren maar zijn wat mij betreft niet automatisch het eindstation. Ik ben zelfs van mening dat (met name) huisartsen te snel antidepressiva voorschrijven en deze te lang blijven verstrekken, zonder te wijzen op de mogelijke onderliggende problematiek. Maar liefst 1,2 miljoen Nederlanders gebruiken antidepressiva! Hier gaat een bedrag van 100 miljoen euro mee gemoeid.
Antidepressiva kan helpen de heftige emoties iets af te vlakken. Let wel, niet alleen de sombere gevoelens worden afgevlakt, veelal ook de positieve gevoelens. Je wordt wat vlakker in je emoties. Dit kan een prima uitgangspunt zijn om de oorzaken van de depressie te onderzoeken. Een psycholoog of therapeut kan je hierbij ondersteunen. Let op: Een psychosociaal therapeut mag geen diagnose stellen en kan ook geen medicijnen voorschrijven! Wat wel kan, is samen met jou onderzoeken welke ongezonde patronen, overtuigingen of ervaringen uit het verleden invloed hebben (gehad) op het ontstaan van deze depressieve gevoelens. Ook kan je levensstijl van invloed zijn en kunnen veranderingen in voeding en beweging positieve effecten hebben op je gemoedstoestand. Het loont om te onderzoeken wat de oorzaken zijn om vervolgens deze onderliggende problematiek waar mogelijk aan te pakken. En soms kan de conclusie helaas ook zijn dat medicatie langdurig nodig is. Maar laat dit je niet beletten om op onderzoek te gaan en hulp te zoeken. Veel mensen komen hun depressie te boven en ervaren dat de zon weer gaat schijnen na Blue Monday.
Bronnen: https://www.trimbos.nl/kennis/cijfers/depressie/, https://wijzijnmind.nl/psychische-klachten/psychipedia/winterdepressie
Reactie plaatsen
Reacties